Het is zaterdag 24 maart 2018 10.30 uur. Samen met mijn vrouw Maaike zit ik te midden van mijn collega Gestalttherapeuten in Eindhoven waar Jan Drost, schrijver en filosoof, een lezing geeft over zijn laatste boek: Als de liefde voorbij is. Maaike heeft econometrie gestudeerd en werkt als senior wetenschappelijk medewerker bij TNO en als universitairdocent aan de TU Delft. Het is boeiend om na afloop haar analyse van de aanwezige therapeuten te horen, maar dat is voer voor een andere column.
Als de liefde voorbij is, is het derde boek van Jan Drost. Zijn eerste boek: Het Romantisch Misverstand heb ik met veel plezier gelezen. Dat boek beschrijft hoe romantische films het prachtige verhaal vertellen hoe twee mensen elkaar ontmoeten en na allerlei tegenslagen en misverstanden elkaar uiteindelijk in de armen kunnen sluiten om vervolgens nog lang en gelukkig samen te leven.
Terwijl de uitdaging dan pas begint!
Het tweede boek, Denken Helpt, heb ik nog niet gelezen. Zijn derde boek gaat over wat er allemaal met je, in dit boek met Jan Drost zelf, gebeurt als je geliefde je plotseling verlaat. Ik denk dat iedereen die verlaten wordt een vergelijkbaar rouwproces als Jan Drost mee zal maken. Het is vooral een troostboek voor mensen die verlaten zijn. Hoewel ik die ervaring zelf enige malen heb meegemaakt, vind ik het boek op een gegeven moment wat langdradig worden. Totdat ik het hoofdstuk Palimpsestdenken ging lezen. Ik citeer hier de Wikipedia beschrijving die Jan Drost ook in zijn boek aanhaalt:
Een palimpsest is een hergebruikt stuk perkament dat als handschrift dient. De antieke term voor een palimpsest is codex rescriptus. De bovenste laag van dit perkament (met de tekst erop) werd afgeschraapt zodat het perkament opnieuw beschreven kon worden. Dit werd gedaan omdat perkament kostbaar was en geen waarde meer werd gehecht aan de oorspronkelijke tekst.
Men zou denken dat door de palimpsesten veel oude geschriften verloren zijn gegaan, maar het tegendeel is waar. Vaak bleef de oorspronkelijke tekst toch nog deels zichtbaar en onder ultraviolet-licht valt de onderliggende tekst vaak goed te ontcijferen. Het is aan de kostbaarheid van het perkament en aan de palimpsesten te danken dat veel oude geschriften bewaard gebleven zijn- was het perkament goedkoper geweest, dan zou men oude documenten eerder vernietigd hebben dan ze als palimpsest te gebruiken.
Herbeleven eerdere liefde
Jan Drost vergelijkt de palimpsest met onze eigen levensgeschiedenis. Als we een nieuwe geliefde in ons leven krijgen dan herbeleven we met onze nieuwe geliefde vaak gebeurtenissen die we ook met eerdere geliefde(n) beleefd hebben. We eten in hetzelfde restaurant, we gaan op vakantie naar plaatsen waar we eerder geweest zijn, we vrijen weer en nu met een andere geliefde. De oude herinneringen met eerdere geliefden schemeren als het ware door de nieuwe verse ervaringen nog wat heen. Zeker als die herinneringen waarde voor ons hebben gehad en in zekere zin vaak nog hebben.
Hij schrijft: Palimpsestdenken is een gecompliceerde en uiterst genuanceerde levenskunst, waarin wordt geprobeerd om met behoud van het verleden een ontvankelijkheid voor het heden en de toekomst te bewerkstelligen. Palimpsestdenken is een conservatief-progressieve houding, een samenhangend jongleren met de ballen van het verleden, het heden en de toekomst terwijl je een hand vrijhoudt om de tranen uit je ogen te vegen. Palimpsestdenken mikt op het alomvattende en is onontbeerlijk voor wie zich wenst te bekwamen in de goede weemoed.
Ik denk dat iedereen die een wat langere liefdesrelatie gekend heeft en later een nieuwe gekregen heeft, zich in deze tekst zal kunnen herkennen. Ik hoop dat de nieuwe partner voor wie het wellicht de eerste liefdesrelatie in zijn of haar leven is, ook troost en begrip uit deze tekst zal halen. Voor mij kregen mijn ervaringen in een nieuwe liefdesrelatie eindelijk de woorden waarnaar ik op zoek ben geweest. Ik denk ook dat ik daardoor meer van en met mijn nieuwe liefdespartner van onze ervaringen kan genieten.
Verder valt er natuurlijk nog veel meer te zeggen over het verwerken van een oude liefdesrelatie en plek te geven aan een nieuwe. Wie dat graag wil, is natuurlijk van harte uitgenodigd om een afspraak Contactmet mij te maken…